Collet là một loại dụng cụ CNC không thể thiếu dùng để kẹp dao phay, mũi khoan, mũi doa,… cố định. Giúp đảm bảo độ chính xác sản phẩm. Với đa dạng chủng loại cùng những ưu nhược điểm khác nhau. Người dùng cần phân biệt được chúng để chọn được loại phù hợp và tiết kiệm chi phí.
1. Collet là gì?
Collet là một trong các loại dụng cụ CNC thường được dùng trong các loại máy gia công lỗ. Được dùng để kẹp dao phay, mũi khoan, mũi doa, mũi taro vào trục chính và giữ chúng ở vị trí cố định. Giúp hạn chế sự rung lắc khi gia công và đảm bảo độ chính xác sản phẩm.
2. Ưu điểm của collet
Một quá trình gia công chi tiết có thể cần sử dụng nhiều loại collet khác nhau phù hợp với từng dụng cụ cắt. Tuy nhiên, giá thành của chúng lại cao. Vì vậy, khi sử dụng khoan điện hoặc các gia công nhỏ sẽ hạn chế sử dụng chúng.
Tuy nhiên, collet được ưa chuộng sử dụng hơn các loại kẹp truyền thống vì có thể chịu được trong môi trường khắc nghiệt bởi nhiều ưu điểm như:
- Quá trình kẹp nhanh chóng.
- Kẹp chặt, ổn định.
- Bền, tuổi thọ cao có thể chịu được môi trường khắc nghiệt.
- Định tâm chính xác.
3. Các loại collet được sử dụng phổ biến hiện nay
Trên thị trường hiện nay có rất nhiều loại collet khác nhau phục vụ cho các nhu cầu sử dụng riêng biệt. Chủ yếu là các loại sau:
3.1 Collet ER
ER Collet là loại collet phổ biến và được sử dụng rộng rãi nhất với các tiêu chuẩn từ ER-8 đến ER-50. Loại này chỉ được sử dụng với các dụng cụ có trục hình trụ như dao phay CNC, mũi khoan, mũi doa,…
Ưu điểm
- Có thể giữ dao cụ an toàn, giúp kéo dài tuổi thọ của chúng.
- Độ cứng cao phù hợp gia công thô. Giúp gia tăng độ hoàn thiện bề mặt sản phẩm.
- Lỗ khoan tự định tâm
- Trong quá trình phay tốc độ cao, ER giúp cân bằng tốt hơn.
- Giữ công cụ một cách an toàn hơn, chống rung tốt.
Nhược điểm
- Giá thành tương đối cao.
3.2 Collet chuẩn CT, lắp vào mũi Taro
Thường sử dụng để gia công rãnh nhỏ hoặc kích thước không quá lớn. Trên dây chuyền và các máy ứng dụng đặc biệt khác đòi hỏi nhiều chi phí, thì sử dụng loại này có thể tiết kiệm đáng kể, thích hợp cho gia công đồng bộ.
Collet chuẩn CT có nhiều kích cỡ, được sử dụng rộng rãi để gia công phay.
Ưu điểm
- Thiết kế thay đổi công cụ nhanh chóng, giúp giảm thời gian ngừng hoạt động của máy.
- Giúp kéo dài tuổi thọ dụng cụ.
- Ma sát, mài mòn thấp hơn, do đó bảo dưỡng ít hơn.
- Không bị trượt hoặc vặn vòi trong bộ điều hợp.
- Giá thành rẻ.
Nhược điểm
Gia công các rãnh lớn không tốt.
3.3 Collet lắp vào các đầu kẹp thủy lực
Collet thủy lực được sử dụng với nhiều size khác nhau. Tốc độ quay lớn lên tới 8000 vòng/phút.
Ưu điểm
- Độ chính xác gia công cao.
- Tốc độ gia công lớn.
- Độ đồng tâm lớn, vững chắc.
Nhược điểm
Giá thành cao.
3.4. Autolock Collet
Loại này còn được gọi là đầu kẹp Clarkson. Được dùng để kẹp dao phay bằng cách dùng tay siết chặt.
Loại này có kích thước xác định từ trước, do đó đuôi của dao gia công phải phù hợp với kích thước kẹp mới có thể sử dụng chúng.
Khi dụng cụ quay, collet sẽ truyền động vào nắp của mâm kẹp. Từ đó tạo thành lực siết xung quanh chuôi để giữ dao chắc chắn.
3.5. Collet TG
TG Collet có độ côn 4 độ, ít hơn so với các collet ER có độ côn 8 độ. Do đó, lực kẹp của TG collet lớn hơn so với ER. Chiều dài TG collet cũng dài hơn nên diện tích bề mặt được kẹp cũng lớn hơn. Từ đó có thể giúp tăng độ cứng vững, phù hợp cho phay, khoan, taro, doa tinh.
3.6. Collet R8
Loại này không có đầu kẹp riêng vì chúng có thể được lắp trực tiếp vào côn của máy. Phù hợp sử dụng trên máy phay CNC. Chúng cho phép thay dao nhanh chóng, tuy nhiên ống kẹp và đường kính chuôi dao cần phù hợp chính xác với nhau.
3.7. Collet 5C
Loại collet này có thiết kế đặc biệt, dùng để giữ cố định phôi khi gia công. Chúng được dùng trên máy tiện CNC, có thân lớn, phần côn dốc và ngắn hơn so với loại R8.
4. Các thông số kỹ thuật của collet cần nắm
Để lựa chọn loại collet phù hợp, bạn cần quan tâm đến các thông số kỹ thuật sau:
- Chiều dài.
- Đường kính.
- Phạm vi kẹp.
- Độ côn.
- Độ nhám bề mặt.
- Độ đồng tâm.
- Chất liệu.
- Độ cứng.
- Vật liệu lỗ trong.
5. Các cách lắp collet vào trục chính
Để gia công đạt hiệu quả, đảm bảo độ chính xác gia công cao và bề mặt bóng đẹp, bạn lắp collet vào trục chính đúng cách sao cho thật chắc chắn. Cách gắn như sau:
Đầu tiên, lắp collet đã được ráp sẵn vào trục chính. Sau đó kẹp ống lên trên đường kính của chúng. Tiếp theo, kích hoạt ống rút. Tháo vít ra khỏi ống kẹp. Lấy một vít khác và cắt chỉ khoảng 0.250”.
Sau đó, lắp vít đã rút ngắn vào ống kẹp và mở rộng ống kẹp bằng tay đến kích thước đạt mong muốn gia công.
Lưu ý: bạn có thể sử dụng vít ngắn để mở rộng ống kẹp mà không cần vít chạm vào thanh. Sau khi gia công xong, hãy thay vít bằng vít tháo ra lúc đầu và siết chặt nó vào thanh. Lúc này, dụng cụ đã sẵn sàng sử dụng.
Khi tháo bạn cần đẩy chúng từ ngoài vào kết hợp đẩy chéo xuống bên trong.
Với nhiều loại khác nhau phù hợp với từng mục đích sử dụng và loại dụng cụ cắt riêng biệt. Collet là dụng cụ không thể thiếu trong gia công CNC. Bạn cần hiểu được từng loại cũng như những ưu nhược điểm và ứng dụng của chúng để chọn được loại collet phù hợp nhất.
Theo dõi Máy CNC nhập khẩu để cập nhật thêm thông tin bổ ích về Máy CNC, Gia công CNC, Lập Trình CNC.
