Bản vẽ gia công CNC là tài liệu cực kỳ quan trọng trong việc lập trình CNC. Nó không những nêu rõ hình dạng, kích thước, dung sai, độ bóng bề mặt cũng như nhiều yêu cầu khác đối với chi tiết cần gia công. Mà còn là một trong các cơ sở chính để đánh giá độ chính xác của sản phẩm. Vì thế người lập trình cần nắm rõ bản vẽ CNC để tạo ra được những sản phẩm như mong muốn.
1. Bản vẽ gia công CNC gồm những gì?
Một bản vẽ gia công CNC sẽ bao gồm những mục sau đây:
Bản vẽ gia công CNC
1.1. Các hình biểu diễn
Là hình chiếu theo các hướng bao gồm hình chiếu bằng, hình chiếu chính và hình chiếu cạnh. Trong một số trường hợp có thể đưa hình chiếu 3D vào để giúp người đọc dễ dàng hình dung về hình dạng chi tiết và thể hiện được những vị trí mặt cắt.
1.2. Khung tên
Khung tên sẽ cung cấp những thông tin cơ bản về bản vẽ. Bao gồm tên gọi chuẩn của chi tiết, vật liệu gia công, dung sai hình học, số lượng cần chế tạo, tỉ lệ bản vẽ so với vật thật và tên người thiết kế,…
Khung tên
1.3. Kích thước
Mục kích thước phải thể hiện chính xác, hoàn chỉnh, hợp lý về độ lớn của từng bộ phận chi tiết cần thiết cho quy trình chế tạo sản phẩm và kiểm tra.
Kích thước trên bản vẽ chi tiết được ghi theo hệ đơn vị Anh hoặc mét. Các kích thước riêng rẽ có thể được quy chiếu từ mốc chuẩn xác định. Hoặc có thể là liên tiếp, được đo từ kích thước trước đó. Cả hai kiểu kích thước đều được sử dụng trên cùng một bản vẽ.
1.4. Dung sai
Để đảm bảo độ chính xác gia công, hầu hết các kích thước của chi tiết đều có khoảng chuyên biệt về độ sai lệch được chấp nhận so với kích cỡ danh định, trong phạm vi hệ quy chiếu.
Người vận hành máy CNC sẽ chịu trách nhiệm chính về bảo đảm kích thước chi tiết trong khoảng dung sai cho phép.
Dung sai
1.5. Các yêu cầu kỹ thuật
Các yêu cầu kỹ thuật bao gồm những ký hiệu về giá trị độ nhẵn bề mặt, dung sai kích thước cho phép, dung sai hình học. Hoặc các yêu cầu về nhiệt luyện hay những chi dẫn, ghi chú về gia công, kiểm tra, điều chỉnh,… Tuy nhiên mục này cũng đòi hỏi người thực hiện phải có kiến thức cơ bản mới có thể hiểu được ý nghĩa của từng kí hiệu.
2. Hướng dẫn tạo lập bản vẽ gia công CNC
Dưới đây là những bước cơ bản để tạo lập được một bản vẽ gia công CNC hoàn chỉnh:
Bước 1: Dùng các đường trục và đường bao để bố trí các hình biểu diễn và khung tên.
Bước 2: Xác định hình dạng bên trong và bên ngoài của các chi tiết. Sau đó vẽ các hình cắt, mặt cắt,… bằng nét vẽ mờ. Nên sử dụng các loại bút có thể tẩy để vẽ được như bút chì,…
Bước 3: Kiểm tra, sửa chữa để tránh các sai sót. Đảm bảo các thông số đúng và hoàn chỉnh nhất, sau đó tiến hành tô đậm nét vẽ.
Bản vẽ gia công CNC
Bước 4: Ghi phần chữ cho bản vẽ. Bao gồm kích thước, yêu cầu kỹ thuật, nội dung khung tên,…
Để có thể tạo lập được một bản vẽ chi tiết, hoàn chỉnh và chính xác thì cần các kiến thức chuyên ngành cũng như hiểu rõ chi tiết gia công cần được thiết kế.
Bản vẽ là một yếu tố quan trọng, có thể ảnh hưởng trực tiếp đến sản phẩm gia công. Vì thế khi tiến hành vẽ phải thật sự cẩn thận kiểm tra kích thước, điền các ký hiệu đúng,… để tránh xảy ra các sai sót không mong muốn.
3. Cách đọc hiểu bản vẽ gia công CNC
3.1. Đọc và phân tích hình biểu diễn
Xác định rõ các hình chiếu của bản vẽ, đặc biệt là hình chiếu chính. Sau đó phân tích hình chiếu sự liên quan giữa chúng và xác định hình dạng của chi tiết một cách tỉ mỉ.
3.2. Đọc và phân tích các thông số kích thước
Phân tích theo bản vẽ các kích thước của chi tiết và các phần tử của nó. Xác định rõ kích thước lắp ghép, kích thước yêu cầu gia công chính xác, các chuỗi kích thước,…
Đọc và phân tích các thông số kích thước
3.3. Xác định độ nhám bề mặt
Cần phải xác định độ nhám bề mặt của chi tiết cần gia công. Nếu trong hình biểu diễn không ghi độ nhám thì chúng được ghi ở góc trên bên phải của bản vẽ.
Việc xác định các thông số cần thiết cho bản vẽ như dung sai, kích thước và độ nhám bề mặt là rất quan trọng. Thông qua đó có thể chọn các phương pháp gia công và biện pháp công nghệ để đảm bảo kích thước và độ nhám yêu cầu.
3.4. Đọc các yêu cầu kỹ thuật
Đây là một bước vô cùng quan trọng, ngoài các yếu tố chung mang tính quy ước thì sẽ có những quy định riêng của chi tiết, của từng loại sản phẩm riêng. Vì thế cần phải đọc được những yêu cầu này.
3.5. Mục tiêu cuối cùng
Mục tiêu cuối cùng của việc đọc hiểu bản vẽ kỹ thuật là xác định được hình dáng thực của chi tiết. Cũng như các bước chế tạo, các biện pháp công nghệ và phương pháp gia công để đạt được các thông số mà bản vẽ đã yêu cầu.
Từ việc hiểu rõ từng yếu tố trong bản vẽ gia công CNC cũng như cách đọc hiểu chúng không những giúp bản vẽ đúng kỹ thuật và yêu cầu. Mà điều này còn góp phần đảm bảo độ chính xác của sản phẩm và giải thiểu chi phí do tránh được các sai sót trong quá trình gia công.
Bạn hãy theo dõi Máy CNC nhập khẩu ngay để xem thêm nhiều thông tin hữu ích về ngành CNC nhé!
